ပေလာင္ေဒသ ပညာအလင္းေရာင္ ကင္းမဲ့

http://www.voanews.com/burmese/2010-04-21-voa3.cfm
21 April 2010

ရွမ္းျပည္နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ ပေလာင္ေက်းရြာေတြမွာ ပညာေရးဆုိင္ရာ အခြင့္အလမ္းေတြ ကင္းမဲ့ေနတာေၾကာင့္ အနာဂတ္မဲ့ေနရတဲ့ အေျခအေနေတြကို ကြင္းဆင္းၿပီး သုေတသနျပဳ ေရးသားထားတဲ့ အလင္းမဲ့ဘ၀လို႔ အမည္ေပးထားတဲ့ အစီရင္ခံစာ တေစာင္ကို တေအာင္း ေက်ာင္းသားလူငယ္မ်ား အစည္းအ႐ုံးက မေန႔က ထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ စာမ်က္ႏွာ ၇၈ မ်က္ႏွာရွိတဲ့ အစီရင္ခံစာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ တခုကို ထုိင္း၊ ျမန္မာနယ္စပ္မွာ မေန႔က ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိ ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ပေလာင္ေဒသေတြ ျဖစ္တဲ့ နမ့္ခမ္၊ မိုင္းတံု၊ နမ့္ဆမ္ ေဒသေတြက ၿမိဳ႕နယ္ ၃၀ ေက်ာ္က ရြာေပါင္း ၆၀ ေက်ာ္ကို သုေတသန ျပဳစုခဲ့ၿပီး ပညာေရး နိမ့္က်ေနတဲ့ အေျခအေနေတြကို အစီရင္ခံစာ ျပဳလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပေလာင္ေဒသတြင္းက အေျခအေနေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပညာေရး တာ၀န္ခံ မိုင္ေမာင္ေဒါင္းကေတာ့ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြမွာ အခုလုိ ေျပာျပပါတယ္။

“စေကာက္ေနတဲ့ ၂၀၀၆ အခ်ိန္ကို သုံးသပ္ထားတာက ေက်ာင္းတက္ႏုိင္တဲ့ ကေလးေတြ ၇၅% ေလာက္ရွိတယ္။ တျဖည္းျဖည္း နိမ့္က်လာတာ ၂၀၀၉ ဆုိရင္ ၅၅% ေလာက္ပဲ ေက်ာင္းတက္ႏုိင္ေတာ့တယ္။ ၿမိဳ႕နယ္နာမည္က မိုင္းတုံတုိ႔၊ နမ့္ခမ္တို႔၊ နမ့္ဆမ္တို႔ အဲဒီၿမိဳ႕ ၃ ၿမိဳ႕နယ္ကုိ က်ေနာ္တို႔ ဦးတည္ၿပီး စုေဆာင္းထားတာ ရွိတယ္။ ရြာေပါင္း ၆၁ ရြာ။ က်ေနာ္တုိ႔ အဲဒီ ၿမိဳ႕ ၃ ၿမိဳ႕မွာ ေကာက္ထားတဲ့ လူအေရအတြက္ ခန္႔မွန္းေခ် မိသားစု မိဘ၊ ကေလးအပါ အကုန္လုံးဆုိရင္ ၇၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္။ လူဦးေရအားျဖင့္ ခန္႔မွန္းၾကည့္ရင္ တၿမိဳ႕ကို ၂၀၀,၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ရွိမယ္ေပါ့။”

ဒီအစီရင္ခံကို ထုတ္ေ၀ခဲ့တာကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာေရးစနစ္ကို ႏိုင္ငံတကာက သိရွိေအာင္ မီးေမာင္းထုိးျပဖို႔ ရည္ရြယ္ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး သူတို႔ေဒသတြင္းက အေျခအေနေတြ၊ လူငယ္ေတြက ပညာေရးကို ဆက္လက္ မသင္ၾကားႏုိင္တာေတြ အတြက္ တိုင္းရင္းသား ေဒသေတြကို ႏိုင္ငံတကာက အကူအညီေတြ တုိက္႐ိုက္ေရာက္ေအာင္လည္း ရည္ရြယ္ခဲ့တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

“က်ေနာ္တို႔ ေမွ်ာ္လင့္တယ္၊ ႏုိင္ငံတကာမွာလည္း ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ၿပီးေတာ့ ဖိအားေပးဖို႔၊ ေနာက္ထပ္ ေက်းလက္ေဒသမွာရွိတဲ့ ေက်ာင္းေတြ တုိက္႐ုိက္ေပးဖို႔၊ ေနာက္တခုက ႏုိင္ငံတကာ အသုိင္းအ၀ုိင္းမွာ အကုန္လုံး သိၿပီဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိေနတဲ့ ပညာေရးက ဘယ္ေလာက္အထိ ဆုိးရြားလဲဆုိတာ သူတုိ႔ ပုိၿပီးေတာ့ နားလည္ဖုိ႔ ထုတ္ေ၀ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”

အဲဒီေဒသတြင္းမွာ ဆရာမ တာ၀န္ ယူခဲ့ဖူးတဲ့ ပေလာင္အမ်ဳိးသမီး တဦးကေတာ့ ပညာေရးဟာ ကေလးေတြအတြက္ ဖန္တီးႏိုင္တဲ့ စြမ္းရည္ေတြကို ေပးတဲ့ ပညာေရး မဟုတ္ဘူးလို႔ အခုလို ေျပာသြားပါတယ္။

“အခု ကေလးေတြက ဒီသင္႐ုိးၫႊန္းတန္းအတုိင္း ဒီဟာသင္ေပးတယ္၊ ဒီဟာက်က္၊ အဲဒီလိုမ်ဳိး ဘာမွ ေတြးေခၚ စဥ္းစားမႈ မရွိဘူး။ ကိုယ့္အေတြးနဲ႔ကိုယ္ စဥ္းစားတာ လုံး၀ မရွိဘူး။ ဦးေႏွာက္ထဲမွာ ႐ုိက္သြင္းထားတဲ့အတုိင္း ဒီဟာက ဒီဟာပဲ ဆုိတဲ့ပုံစံ၊ အဲဒီလုိမ်ဳိး သင္႐ုိးၫႊန္းတန္း အတုိင္းပဲ လုိက္က်က္တဲ့ အခါၾကေတာ့ သူတို႔ ဦးေႏွာက္ ဖြံ႕ၿဖဳိးတိုးတက္မႈက တျဖည္းျဖည္း ေလ်ာ့သြားတာေပါ့။”

ပေလာင္ေဒသေတြမွာ ပညာေရးကို ျမႇင့္တင္ အားေပးတာမ်ဳိးေတြကို စစ္အစိုးရက ျပဳလုပ္ေပးျခင္း မရိွဘဲ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္းေတြ မျပည့္စံုမႈ၊ ဆရာ မလံုေလာက္မႈ၊ ေက်ာင္းပညာ သင္ၾကားေရးအတြက္ ေငြေၾကးေပးရမႈလည္း ရွိခဲ့သလို ၂၀၀၈ ခုႏွစ္အတြင္းမွာ ပေလာင္ေတြရဲ႕ မိ႐ုိးဖလာ စိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းျဖစ္တဲ့ လက္ဘက္ေရာင္း၀ယ္မႈေတြ အႀကီးအက်ယ္ ပ်က္စီးသြားခဲ့ရၿပီး ပေလာင္လူမ်ဳိးေတြဟာ ေက်ာင္းထားႏုိင္ဖုိ႔ ေနေနသာသာ ထမင္းစားရဖို႔ေတာင္ ခက္ခဲသြားခဲ့ရတာေတြ ျဖစ္ခဲ့ရေၾကာင္း၊ ပညာသင္ၾကားႏိုင္သူ လူနည္းစုေတြ အေနနဲ႔လည္း သူတို႔တတ္ေျမာက္ထားတဲ့ ပညာနဲ႔ တျခားစီျဖစ္တဲ့ မိ႐ိုးဖလာ လက္ဘက္ေရာင္းတဲ့ အလုပ္ေတြကုိသာ လုပ္ကိုင္ စားေသာက္ေနရေၾကာင္း ေတြကိုလည္း အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ပေလာင္ေဒသတြင္းမွာ ေက်ာင္းေတြ နည္းပါးမႈေၾကာင့္ ေ၀းလံတဲ့ ေနရာေတြမွာ ေက်ာင္းတက္ႏိုင္တဲ့ဦးေရ တျဖည္းျဖည္း နည္းလာရသလို ကေလးေတြဟာ ဘိန္းခင္းေတြထဲက အလုပ္သမားေတြ ျဖစ္လာရတာေတြ၊ ဘိန္းစဲြတဲ့သူေတြ ျဖစ္လာရတာေတြ၊ မိုင္းတံုေက်းရြာ တခုတည္းမွာေတာင္ အသက္ ၁၅ ႏွစ္ေက်ာ္ လူငယ္ေတြထဲမွာ မူးယစ္ေဆး၀ါး စဲြေနသူ ၈၅% ရိွေနတဲ့အတြက္ လူငယ္ေတြအတြက္ အထူးစိုးရိမ္စရာ ေကာင္းေၾကာင္းေတြကိုလည္း ေဖာ္ျပသြားပါတယ္။